Ναύπακτος: Τουριστικός προορισμός με την αγορά στο σκοτάδι γίνεται;

Σήμερα στην «ε» εστιάζουμε στο κεφάλαιο της αγοράς, ενός τομέα που μέρα με τη μέρα περνά όλο και πιο δύσκολες στιγμές, καθώς έχει να αντιμετωπίσει μία σειρά από προβλήματα, διαφορετικής μάλιστα φύσεως. Ο Εμπορικός Σύλλογος και οι άνθρωποί του, όμως, δεν καταθέτουν τα όπλα, ψάχνοντας να βρουν λύσεις που θα δώσουν τουλάχιστον ανάσα και στους ίδιους τους επαγγελματίες, ενώ παράλληλα θα ενισχύσουν και το τουριστικό προϊόν της περιοχής. Πώς μπορεί να γίνει αυτό; Μία πρόταση η οποία με το πέραμα του χρόνο όλο και περισσότερο διείσδυσε είναι αυτή της ζωντανής το καλοκαίρι αγοράς, η οποία μάλιστα με τις Λευκές Νύχτες έκανε ήδη την εμφάνισή της στην περιοχή εδώ και λίγα χρόνια. Η εφαρμογή βέβαια απέδειξε από τη μία ότι η πόλη δείχνει πιο… τουριστική στα μάτια του επισκέπτη, από την άλλη όμως έφερε μαζί της και μία σειρά από άλλα επεισόδια, βλέπε καταγγελίες και διαφωνίες, μερικές εκ των οποίων μάλιστα λύθηκαν στα δικαστήρια (με τη δικαίωση των επαγγελματιών).

Για το καλοκαίρι του 2019, ερχόμενοι στο σήμερα, ο Εμπορικός Σύλλογος αποφάσισε να ξεφύγει ελαφρώς από τη λογική της μίας Λευκής Νύχτας, αφού κατέληξε στην απόφαση να ανοίξουν τα καταστήματα τρία Σάββατα τον Αύγουστο, και πιο συγκεκριμένα στις 3, στις 10 και στις 17. Το αίτημά του στάλθηκε στην  Περιφέρεια στις 8 Απριλίου, με την ελπίδα πως θα πάρει το «ναι» για την παράταση του ωραρίου, και πιο συγκεκριμένα το 20:00 που προβλέπεται σήμερα ότι θα πρέπει να κλείνουν θα γίνει 24:00. Οι άνθρωποι του ΕΣ, θέλοντας να αποφύγουν τις «κόντρες» με το Εργατικό Κέντρο για την απασχόληση εργαζομένων πέραν του ωραρίου που ισχύει σήμερα, όπως μας μετέφερε ο πρόεδρός του Αποστόλης Παπαϊωάννου, τόνισαν στην πρότασή τους ότι οι επιχειρήσεις θα λειτουργήσουν με τους ιδιοκτήτες, ως οικογενειακές άλλωστε σχεδόν στο σύνολό τους, δηλώνοντας θετικοί στο να γίνουν έλεγχοι από κάθε αρμόδιο μηχανισμό προκειμένου να διαπιστωθεί εάν υπάρχει κάποια παρατυπία ως προς τα άτομα που θα βρεθούν εντός των καταστημάτων κατά την παράταση του ωραρίου.

Το αίτημα μεταφέρθηκε στην Περιφέρεια, και πιο συγκεκριμένα αρχικά στην αντιπεριεφερειάρχη Αιτ/νίας Χριστίνα Σταρακά, καθώς το αρμόδιο όργανο για να αποφασίσει, συνεκτιμώντας όλα τα δεδομένα, είναι το Περιφερειακό Συμβούλιο. Η κ. Σταρακά, βέβαια, προκειμένου να έχει μία πιο σφαιρική άποψη ζήτησε επ’ αυτού την άποψη και του Εργατικού Κέντρου, το οποίο της απάντησε πως συμφωνεί με την παράταση του ωραρίου των καταστημάτων μόνο για το Σάββατο 17 Αυγούστου. Αυτή ήταν τελικά και η απόφαση του Περιφερειακού Συμβουλίου, μόνο που όπως μας είπε ο Απ. Παπαϊωάννου, πρόκειται για μία απόφαση για την οποία ο Εμπορικός Σύλλογος ουδέποτε ξαναρωτήθηκε, ούτε για το εάν είναι να επιλέξει το ένα Σάββατο… ποιο θα ήθελε να είναι αυτό, πολύ περισσότερο δε δεν του δόθηκε η δυνατότητα να επιχειρηματολογήσει επί της δικής του πρότασης, μιας και η άποψη του Εργατικού Κέντρου δεν είναι δεσμευτική για το Περιφερειακό Συμβούλιο αλλά απλά γνωμοδοτική.

«Με ποια λογική λένε ναι στη λειτουργία ενός Σαββάτου και όχι τριών, αφού οι συνθήκες θα είναι ίδιες στο σύνολο των συγκεκριμένων ημερών;», μας είπε ο πρόεδρος του Εμπ. Συλλόγου, εκφράζοντας παράλληλα την έκπληξή του για την απόφαση που τελικά πάρθηκε. Μάλιστα δεν παρέλειψε να μας πει πως ο Περιφερειάρχης Απόστολος Κατσιφάρας κατά την προεκλογική περίοδο, ερχόμενος στη Ναύπακτο και αφού έγινε γνώστης του αιτήματος, είχε πει ότι θα το εξετάσει σοβαρά, κάτι όμως που με την απόφαση που πήρε το Περιφερειακό Συμβούλιο στις 12 Ιουλίου «δεν… φάνηκε και τόσο», όπως λένε ορισμένοι καταστηματάρχες. Ερωτηθείς για το εάν οι επαγγελματίες είναι στο σύνολό τους θετικοί στην πρόταση του Συλλόγου ο Απ. Παπαϊωάννου μας είπε πως η ιδέα αυτή πλέον έχει γίνει κτήμα σχεδόν όλων, κάτι άλλωστε που αποτυπώθηκε και σε έρευνα που έγινε προ δύο ετών, με τα στοιχεία να δείχνουν πως δεν υπάρχουν αντιρρήσεις.

Στο σημείο αυτό, βέβαια, ο Απ. Παπαϊωάννου επέμενε στο να διαχωρίσει το σκεπτικό του Συλλόγου από τη λογική της Λευκής Νύχτας, αφού όπως μας επανέλαβε η πόλη δεν έχει ανάγκη τη ζωντανή αγορά για ένα βράδυ, αλλά για περισσότερα, καθώς αυτό θα ενισχύσει και την εικόνα της ως τουριστικός προορισμός. «Ποιος τέτοιος, άλλωστε, και σοβαρός, δεν έχει ανοιχτά τα καταστήματά του όχι για ένα Σάββατο αλλά πολύ περισσότερα, για να μην πούμε για ολόκληρη τη σεζόν;», μας είπε επαγγελματίας της πόλης, ο οποίος είναι πιο… τολμηρός στις απόψεις του, καθώς δηλώνει οπαδός του λεγόμενου «τουριστικού ωραρίου» στα εμπορικά καταστήματα, για πολύ περισσότερες φυσικά ημέρες όχι μόνο από τη μία, που θα ισχύσει φέτος, αλλά και από τις τρεις που ζήτησε ο Εμπορικός Σύλλογος.

Θέτοντας στον Απ. Παπαϊωάννου το θέμα μάς είπε το απολύτως λογικό, για την ώρα, το ότι δηλαδή η πόλη αυτή τη στιγμή δεν μπορεί να καταφέρει την παράταση του ωραρίου για τρεις ημέρες, πόσο μάλλον για πολύ περισσότερες, εξηγώντας μας όμως, σε πρακτικό επίπεδο, το πώς αυτό θα μπορούσε να γίνει. Μας είπε καταρχάς ότι και σε αυτή την περίπτωση η διαδικασία είναι ίδια, με την Περιφέρεια και πάλι να έχει τον κυρίαρχο ρόλο. Πιο συγκεκριμένα μας ανέφερε ότι τα καταστήματα αυτή τη στιγμή έχουν ωράριο βάσει νόμου, το οποίο προβλέπει να λειτουργούν από 5:00-21:00 από Δευτέρα έως Παρασκευή και από 5:00-20:00 το Σάββατο. Πάνω σε αυτή τη βάση λοιπόν κατατίθενται αιτήματα για παράταση του ωραρίου στις κατά τόπους Περιφέρειες, με τις τελευταίες να ζητούν γνωμοδοτικά την άποψη και των Εργατικών Κέντρων. Τα τελευταία, όπως μας είπε ο πρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου, οφείλουν να απαντήσουν εντός 20 ημερών, ενώ στην περίπτωση που δεν το κάνουν η στάση τους εκλαμβάνεται ως θετική. Και πάλι, όμως, όπως μας τόνισε ο Απ. Παπαϊωάννου η τελική απόφαση είναι της Περιφέρειας, αφού σε νησιά του Ιονίου για παράδειγμα, όπου τα Εργατικά Κέντρα είναι αρνητικά, η Περιφέρεια λέει ναι στο αίτημα, στη λογική που έχει καταθέσει και η Ναύπακτος το δικό της, δηλαδή στο ότι τα καταστήματα λειτουργούν ως οικογενειακές επιχειρήσεις, ή πληρώντας φυσικά όλες τις προϋποθέσεις εάν απασχολούν προσωπικό για την επέκταση του ωραρίου.

Αν σε όλα τα παραπάνω, βέβαια, σας λείπει κάπου ο ρόλος του δήμου είναι γιατί έχει και αυτός γνωμοδοτικό χαρακτήρα, με την άποψή του, για παράδειγμα, έτσι όπως εκφράστηκε από απόφαση του δημοτικού συμβουλίου το 2018 να μην επηρεάζει τα πράγματα αφού η Περιφέρεια εν τέλει άλλο αποφάσισε.

Ως μία συζήτηση που ξεπερνά όταν μιλάμε για την εικόνα της πόλης τους άμεσα εμπλεκόμενους, δηλαδή καταστηματάρχες και προσωπικό, απευθυνθήκαμε και στους ξενοδόχους της πόλης, οι οποίοι μας είπαν σχεδόν ομόθυμα πως η εικόνα της Ναυπάκτου, με μία αγορά ανοιχτά για κάποια βράδια του καλοκαιριού, σαφέστατα και θα ήταν πολύ πιο κοντά σε εκείνες των πόλεων με την ταμπέλα τουριστικών προορισμών. Η άποψη του Δημήτρη Αντωνόπουλου, ενός ανθρώπου που χρόνια τώρα έχει άμεση εμπλοκή με τον τομέα αυτό και που κάθε χρόνο κάνει συνεχώς νέα πράγματα εμπλουτίζοντας το προϊόν που προσφέρει στον πελάτη του, είναι χαρακτηριστική για το που είμαστε. «Δεν ξέρω αν θέλουμε ως πόλη να είμαστε τουριστική», μας είπε καταρχάς, τονίζοντας πως για να καταλήξουμε σε ένα συμπέρασμα επ’ αυτού θα πρέπει να γίνει μία πολύ σοβαρή συζήτηση από όλους, και τους πολίτες, συμπληρώνοντας με νόημα: «αν πούμε ναι, τότε όλοι θα πρέπει να κάνουμε και κάποιες υποχωρήσεις».

Ο Δ. Αντωνόπουλος είναι οπαδός της ήπιας τουριστικής ανάπτυξης της περιοχής, βασισμένης σε έναν συγκεκριμένο σχεδιασμό, με στοχεύσεις αλλά και ειλικρινή διάθεση. «Δεν γίνεται η Ναυπακτία με τις δυνατότητές της να έχει μόνο αυτή τη διείσδυση στην τουριστική αγορά», μας είπε, δηλώνοντας ξεκάθαρα θετικός στο αίτημα του Εμπορικού Συλλόγου για τη λειτουργία των καταστημάτων κάποια βράδια του καλοκαιριού.

Γιατί όμως η Περιφέρεια ακούμπησε το θέμα… έτσι όπως το ακούμπησε και πήρε εν τέλει την απόφαση που εισηγήθηκε στην ουσία το Εργατικό Κέντρο και όχι  ο Εμπορικός Σύλλογος; Σε επικοινωνία που είχαμε με την αντιπεριφερειάρχη Χριστίνα Σταρακά, μας είπε καταρχάς, πως το σκεπτικό των επαγγελματιών έχει λογική βάση, στέλνοντας όμως στη συνέχεια τη μπάλα στο Περιφερειακό Συμβούλιο, άρα και τον ίδιο τον Περιφερειάρχη για την τελική απόφαση. Στο ερώτημα μάλιστα, κι αυτό έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, «γιατί εν τέλει επιλέχθηκε το Σάββατο της 17^ης Αυγούστου, που πρότεινε το ΕΚ, και όχι κάποιο από τα άλλα δύο», μας είπε πως κατά τη δική της αίσθηση η πρόταση αυτή ήρθε αφού πριν το θέμα είχε συζητηθεί στη Ναύπακτο μεταξύ των εμπλεκομένων (Εργατικό Κέντρο και Εμπορικός Σύλλογος), πράγμα που όμως δεν έγινε ποτέ.

Ποια είναι η άποψη του Εργατικού Κέντρου και γιατί επιμένει σθεναρά μόνο στο ένα Σάββατο; Όπως μας είπε ο πρόεδρός του Μένιος Χάρος ως συνδικαλιστικός φορέας δεν μπορεί να συναινέσει στην ταλαιπωρία των εργαζομένων επειδή το θέλει ο Εμπορικός Σύλλογος. Όπως μας είπε μάλιστα, η απόφαση φέτος να πουν ναι σε ένα Σάββατο πάρθηκε οριακά, αφού ήταν ισχυρή η τάση να μην δοθεί το οκ για κανένα. Ο Μένιος Χάρος, μάλιστα, πήγε ένα βήμα πιο μπροστά στα όσα μας είπε, απορρίπτοντας τους ισχυρισμούς  των επαγγελματιών περί λειτουργίας των καταστημάτων από τους ιδιοκτήτες. «Οι εργαζόμενοι εξαναγκάζονται να πάνε στις δουλειές τους», μας είπε χαρακτηριστικά, σημειώνοντας ότι το αίτημα για τρία συνεχή Σάββατα είναι παράλογο, αλλά και…. εξουθενωτικό για τους εργαζόμενους.  

Ο πρόεδρος του Εργατικού Κέντρου, μάλιστα, στέλνοντας μήνυμα προς την άλλη πλευρά μας δήλωσε με νόημα πως η σύμφωνη γνώμη του φορέα για το ένα Σάββατα θα πρέπει να εκληφθεί ως κίνηση συνεργασίας, καθώς εάν το ΕΚ έλεγε όχι, γενικά, τότε τα καταστήματα δεν θα ήταν ανοιχτά ούτε στις 17 Αυγούστου. Θέτοντάς του το ζήτημα της τουριστικής εικόνας της πόλης, και το τι ισχύει στα νησιά, για παράδειγμα, μας είπε πως κάθε μία περίπτωση είναι ξεχωριστή, φέρνοντας για παράδειγμα τη Ρόδο, όπου το ωράριο με την επέκταση ισχύει μόνο για την παλιά πόλη. «Θα συμφωνούσε εδώ ο εμπορικός κόσμος να ανοίγουν τα καταστήματα μόνο εντός των τειχών;», μας είπε, ξεκαθαρίζοντας πως όπου αλλού υπάρχει το λεγόμενο τουριστικό ωράριο, τα καταστήματα δεν κλείνουν καθόλου στη διάρκεια της ημέρας, έχοντας όμως διπλή βάρδια εργαζομένων κι όχι «σπαστό ωράριο» όπως θέλουν να συμβεί εδώ οι καταστηματάρχες.

Ο Μένιος Χάρος, κατά τη συζήτησή μας, επέμεινε στο ότι οι εργαζόμενοι είναι ο αδύναμος κρίκος αυτής της υπόθεσης, αφού υπόκεινται εμμέσως σε εξαναγκασμό για να πάνε στη δουλειά τους, θυμίζοντας πως η πρόταση να ανοίξουν τα εμπορικά μόνο με τους ιδιοκτήτες δεν ίσχυσε πρακτικά ποτέ στο παρελθόν, όταν και είχε ξανά ειπωθεί. Ο πρόεδρος του Εργατικού Κέντρου, μάλιστα, μας είπε πως η πλευρά του Εμπορικού Συλλόγου δεν ζητά πλέον το διάλογο μαζί του, λέγοντάς μας πως υπό αυτές τις συνθήκες της μη… συνεννόησης πάρθηκε από μέρους του και η απόφαση της 17^ης Αυγούστου, αφού και η αποστολή του αιτήματος του Εμπορικού Συλλόγου στην Περιφέρεια έγινε χωρίς πριν κανείς να συζητήσει με το Εργατικό Κέντρο.

Γίνεται κάτι παραπάνω από εμφανές, λοιπόν, με βάση τα παραπάνω, πως η ανάγκη για να ξεκινήσει στην πόλη μία συζήτηση ουσιαστική γύρω από το τι πόλη θέλουμε να είμαστε, φτάνοντας όμως και στο δια ταύτα επιμέρους θεμάτων μόνο εύκολη υπόθεση δεν θα είναι. Σε ότι αφορά το ζήτημα της αγοράς, η στάση του Εργατικού Κέντρου δείχνει να μην κάμπτεται καθόλου, καθώς στην περίπτωση που δεν ισχύει το ένα Σάββατο, τότε κατά τη δική του άποψη θα ισχύει το… κανένα Σάββατο. Και εδώ τίθεται το ερώτημα: δικλίδα ασφαλείας ώστε και τα καταστήματα να ανοίγουν περισσότερα Σάββατα, αλλά και οι εργαζόμενοι να είναι διασφαλισμένοι, δεν υπάρχει; Πραγματική βέβαια, κι όχι μόνο στη θεωρία; Επειδή το να μην υπάρχει φαντάζει λίγο δύσκολο, αυτό που μάλλον θα πρέπει να κάνουμε είναι να εργαστούμε προς της εξεύρεσή της, αφού όμως πριν εξασφαλίσουμε μία μίνιμουμ συνθήκη. Την ειλικρινή διάθεση και τις πάνω από το τραπέζι αντιπαραθέσεις, κι όχι τις τρικλοποδιές κάτω από αυτό. 

Από την έντυπη έκδοση της εφημερίδας «εμπρός»