Του Χαράλαμπου Δ. Χαραλαμπόπουλου
Αυτές τις ημέρες λόγω των πολλών βροχοπτώσεων πλημμύρισε ο αφυδατωμένος λόγω του φράγματος Εύηνος και προκάλεσε κατολισθήσεις στον επαρχιακό δρόμο Στράνωμας – Θέρμου μετά από την γέφυρα του Πόρου. Έτσι αποκόπηκε η συγκοινωνία και οι μαθητές των χωριών Στράνωμας και Φαμίλας που φοιτούν στο γυμνάσιο Θέρμου αναγκάστηκαν να περάσουν από την Συρματογέφυρα και το Καρέλι που συνδέουν τον Άνω Κάμπο Στράνωμας με την Δοσούλα Χρυσοβίτσας Θέρμου.
Τούτο προκάλεσε και ευλόγως αναστάτωση και όλα σχεδόν τα δελτία ειδήσεων αναφέρθηκαν στο τριτοκοσμικό αυτό γεγονός να κινδυνεύουν τον 21ο αι. άνθρωποι και μάλιστα παιδιά σε συρματογέφυρες και καρέλια.
Αλλά τούτο δεν είναι κάτι καινούριο. Αυτό γίνεται από το 1941 που έγινε το καρέλι , με πρωτοβουλία του μακαριστού πατέρα μου Δημήτρη που υπηρέτησε για 15 χρόνια στο Δημοτικό Σχολείο της Στράνωμας και διενέργησε έρανο στα γύρω χωριά.
Ο γράφων ως μαθητής από το 1953 στο Γυμνάσιο Θέρμου πέρασα πολλές φορές από το Καρέλι και τότε ο Εύηνος δεν ήταν αφυδατωμένος. Το νερό που κάλυπτε την πάνω από 25 μέτρα κοίτη του έφθανε μέχρι το καρέλι. Τούτο αντικαταστάθηκε το 1965 από την συρματογέφυρα και τα τελευταία χρόνια ο τότε Δήμος Πυλήνης εγκατέστησε δίπλα από τη συρματογέφυρα και το καρέλι , μακρινό απόγονο του παλιού.
Η πολιτεία που σήμερα κάνει την έκπληκτη δεν γνωρίζει το πρόβλημα ; Βεβαίως και το γνωρίζει . Όμως με την αδράνειά της συνετέλεσε να εγκαταλειφθούν προσοδοφόροι κάμποι ( Διπόταμα – Άνω Κάμπος – Κάτω Κάμπος – Πόριαρι – Πίνα ) αφού βαρέθηκαν οι κάτοικοι να παλεύουν με τον ατίθασο Εύηνο.
Το 1936 με 1938 το κράτος ευδόκησε να κατασκευάσει τσιμεντογέφυρα στα Στενά του Πόρου σ’ ένα έρημο και ακατοίκητο τότε τόπο και μάλιστα με τεχνικά λάθη. Το βασικότερο κατά τον κρατικό Νομάρχη (1954) ήταν : « Η Γέφυρα αυτή διά την οποίαν εδαπανήθησαν δισεκατομμύρια δραχ. εγένετο εις το στενώτερον σημείον του Ευήνου έχοντος πλάτος 20-25 μέτρων. Λόγω της κατασκευής των βάθρων της Γεφύρας και λόγω των ογκολίθων οίτινες ερρίφθησαν εντός του Ευήνου προς ανακοπήν του ρου του ποταμού το πλάτος τούτο περιωρίσθη εις 10 μόλις μέτρα περίπου. Όταν λοιπόν πλημμυρίζει ο Εύηνος με τις μεγάλες κατεβασιές του δεν ευρίσκει διέξοδον , λόγω της Γεφύρας και «κλωτσάει» προς τα οπίσω κατακλύζουσα άπασαν την περιοχήν του εκεί κάμπου. Διά ποίον λόγον και τη επιμονή ποίων πολιτικών εγένετο η γέφυρα αύτη πάντες οι κάτοικοι της περιοχής Στρανώμης, Ρηγανίου, Φαμήλας, Αναλήψεως, Θέρμου γνωρίζουσιν. Ήδη εξυπηρετεί μόνον μερικούς κτηνοτρόφους της Κάτω Αναλήψεως και του Ρηγανίου. Εφ’ όσον συνεπώς υπάρχει η Γέφυρα αύτη, ο κάμπος θα καταστρέφεται διαρκώς υπό του Ευήνου».
Και επιλέγει ο Νομάρχης : « Ριζική λύσις θα ήτο κατ΄εμέ η καταστροφή της Γέφυρας Πόριαρης και η κατασκευή Γεφύρας εις το μόνον ενδεικνυόμενον σημείον της Κάτω Στρανώμης, όπου ευρίσκεται το περιβόητον «καρέλι» , το αίσχος τούτο διά τον πολιτισμόν της Ελλάδος, περί ού ίσως ασχοληθώμεν άλλοτε. Αλλά τις δύναται να προτείνη σήμερον καταστροφήν Γεφύρας δι΄ήν το Κράτος εδαπάνησεν δισεκατομμύρια ! Πάντως η κατασκευή της γεφύρας αυτής αποτελεί και κατ΄εμέ «πολιτικόν έγκλημα » . (Εφημ. ΝΑΥΠΑΚΤΙΑΚΗ της Ο.ΣΥ.Ν. φ.117/Ιούλ.Αύγ. 2002, σ.5.
Ο Νομάρχης έστειλε μηχανικούς που έκαναν μελέτες για την κατασκευή νέας γέφυρας στη θέση «Καρέλι» αλλά δεν πρόλαβε γιατί τον απέλυσαν. Επαληθεύτηκε όμως στις προβλέψεις του ότι ο Εύηνος θα καταφάγει τους κάμπους και θα πιέζει πολύ την γέφυρα , που έμεινε εδώ και λίγα χρόνια κλειστή για αρκετό καιρό.
Το 1986 ο μακαριστός κοινοτάρχης Στράνωμας Β.Γ.Ι. Νούλας πήρε από τον ΟΣΕ με τη μορφή χρησιδανείου τρεις (3) σιδερένιες γέφυρες , οι οποίες βρίσκονται στην όχθη του ποταμού, γιατί η πολιτεία δεν χρηματοδότησε τις υποδομές.
Το 2017 οι δημότες Στράνωμας και Δοσούλας θέτουν το αίτημα στο ΓΕΣ για την τοποθέτηση γέφυρας Belay. Ήρθαν μηχανικοί του στρατού και υπέβαλαν θετική εισήγηση. Τελικά απορρίφθηκε το αίτημα. (Γ.Ι. Νούλας Στράνωμα Ορεινής Ναυπακτίας Α΄, Αθήνα 2019 σελ. 48-58).
Τώρα όμως που τα αποτελέσματα της κλιματικής αλλαγής είναι πλέον ορατά και δεν ξέρουμε τι θα συμβεί στο μέλλον ας φροντίσει η πολιτεία να κατασκευασθεί γέφυρα στο «Καρέλι» που κατά τον κρατικό Νομάρχη είναι «το αίσχος διά τον πολιτισμόν της Ελλάδος». Η γέφυρα πέραν των συγκοινωνιακών εξυπηρετήσεων θα συμβάλει στην ανάπτυξη του τουρισμού και στην αξιοποίηση των προσοδοφόρων κάμπων.
