Αυτή τη φορά αποφάσισα να καταπιαστώ με ένα θέμα που έχει κοινωνικό και ιατρικό ενδιαφέρον.
Αφορμή μου δωσε το γενικότερο πρόβλημα έντασης που υπάρχει σήμερα στην ψυχολογία των συνανθρώπων μας και τα δυσάρεστα αποτελέσματα των δράσεων, όσων η άσχημη αυτή η κατάσταση οδηγεί σε μία προσπάθεια εκτόνωσης.
Συνέλεξα στοιχεία από συγγραφική εργασία του ψυχολόγου και συγγραφέα Γιώργου Μαρίνου, τον οποίον έχω ξαναεπικαλεστεί σε άλλα πονήματα μου παρόμοιας θεματολογίας. Πιστεύω δε ότι θα κινήσω το ενδιαφέρον, γιατί φωτογραφίζουν πραγματικά τις αιτίες ανάπτυξης του βιολογικού αυτού φαινομένου που λέγεται stress και κατ’ επέκταση των νευρώσεων.
Τις περισσότερες φορές όλα είναι στο νου.
Θα δούμε παρακάτω τι λέει ο ειδικός επιστήμονας, αλλά πριν ας δούμε τη σκέψεις κάποιου ποιητή για τη σχέση νου και φαινομένων της ζωής.
Από ποιητική συλλογή βιβλίου του πανεπιστημίου των Πατρών, έκδοση του 2005 από κάποιο ποιητικό διαγωνισμό, κάποιος γράφει :
‘’ Ανοίγει ο άνθρωπος συχνά το φτέρωμα του νου
κι αναζητά σε σφαίρες ανερεύνητες να φτερουγίζει.
Στ΄ άλυτα προβλήματα της φύσης και τ’ ουρανού
με του μυαλού το φώτισμα ζητά να δώσει λύση’’
Και συνεχίζοντας μπαίνει στα άδυτα της ψυχής για ερμηνείες :
‘’ Κάποτε στις ψυχής την άβυσσο βουτά
τα δαιδαλώδη της βασίλεια να ερευνήσει’’.
Όπως λοιπόν λέει ο ψυχολόγος, κάθε άνθρωπος προσπαθεί να δώσει μόνος του μια ερμηνεία, μία λογική εξήγηση στις ψυχικές του εναλλαγές, που τον απασχολούν έντονα και που ούτε λίγο ούτε πολύ παίζουν έναν αρνητικό ρόλο στην όλη συμπεριφορά της προσωπικότητάς του. Τι τον επηρεάζει; Κατά κανόνα ο κοινωνικός του περίγυρος, ο χώρος που εργάζεται κινείται και ζει.
Ο τεχνικός θόρυβος, οι εχθρικές διαθέσεις και οι αστάθειες του κοινωνικού συστήματος. Επίσης η μονοτονία, η ρουτίνα, η διαφθορά, η εκμετάλλευση και η ασυδοσία του κεφαλαίου που είναι όλα κοινωνικοί εφιάλτες.
Είναι οι πηγές του stress, οι ανυπόφοροι αυτοί ερεθισμοί που στοχεύουν βασικά στον άνθρωπο με πρόθεση και σκοπό να τον εκμηδενίσουν και μπορεί να το πετύχουν με μαθηματική ακρίβεια.
Θεωρίες και απόψεις άρχισαν να διαμορφώνονται, οι οποίες κατά προσέγγιση προσδιορίζουν τις αιτίες και τις πηγές των stress.
Έτσι αμερικανοί ψυχίατροι βαθμολόγησαν σε πίνακα ορισμένους παράγοντες πρόκλησης συγκινήσεων, που μπορούν να κάνουν τον άνθρωπο να σπάσει ψυχολογικά ή να γίνει υπάνθρωπος όταν δεν τον φτάνει καμιά κοινωνική αντιξοότητα.
Ας δούμε ενδεικτικά μερικούς παράγοντες και πώς βαθμολογούνται κατόπιν έρευνας, με μέγιστο βαθμό το 100 αποτελεί κατά τους ειδικούς το top της συγκίνησης :
Θάνατος συζύγου 100 βαθμοί, Διαζύγιο 73, Φυλάκιση 63, θάνατος γονιού 63, τραυματισμός ή αρρώστια 53, γάμος 50, απόλυση 47, σύνταξη 45, εγκυμοσύνη 40, σεξουαλικά προβλήματα 39, θάνατος φίλου 37, συζυγικοί καυγάδες 35, λήξη δανείου 30, μετακόμιση 20, διακοπές 12, γιορτές 12, πρόστιμα – παραβάσεις 11.
Η πηγές αυτές του stress είναι μερικές από τον πλήρη πίνακα που μπορούν με τις διάφορες συγκινήσεις και τα σοκ ,να μεσολαβήσουν στη ζωή του ανθρώπου και μάλιστα άμα φτάσουν στους 300 ‘’βαθμούς’’, δηλαδή μετά από αλλεπάλληλα χτυπήματα να τον κάνει να ‘’σπάσει’’.
Η αμερικανοί όμως έχουν ταξινομήσει κατά σειρά και τα κυριότερα επαγγέλματα που θεωρούνται τα πιο αγχώδη.
Βέβαια η ταξινόμηση αυτή τακτοποιήθηκε κατόπιν έρευνας και εξαρτάται με τις ικανότητες προσαρμογής του καθένα, με έμφαση κυρίως στην αποδοχή και την αγάπη του καθενός για τη δουλειά του. Καταγράφω κατά σειρά κάποια από τα επαγγέλματα, όπως έχουν ταξινομηθεί ανάλογα με την αγχωτική τους συμπεριφορά.
- Ελεγκτής εναέριας κυκλοφορίας
- Διευθυντής σε επιχείρηση
- Υπουργός
- Άνεργος
- Μεταλλωρύχος
- Πιλότος
- Οδηγοί επαγγελματικών οχημάτων
- Εργάτης σε περίπλοκα και γρήγορα μηχανήματα
- Καλλιτέχνης
- Ελεύθερος επαγγελματίας (γιατρός, δικηγόρος, μηχανικός)
- Γεωργός
- Τεχνίτης
- Δημόσιος υπάλληλος
Παρότι οι πίνακες αυτοί έχουν μία παλαιότητα (‘’ΕΠΙΚΑΙΡΑ’’ 15-1-1981), Εντούτοις νεότερες έρευνες, δεν φαίνεται να αποκλίνουν από τις πρώτες αυτές εκτιμήσεις. Επίσης παρότι οι κατηγορίες αυτές ενδέχεται να αντιπροσωπεύουν τη μισή αλήθεια, εντούτοις έχουμε αυτόματα μια εικόνα του αμερικανικού τρόπου ζωής και κατ’ επέκταση του δυτικού τρόπου ζωής.
Είδαμε λοιπόν πηγές και παράγοντες που προκαλούν το στρες και κατ’ επέκταση τις νευρώσεις. Είναι οι περιπτώσεις ασθενών που τα συμπτώματα που εκδηλώνονται δεν αιτιολογούνται, αλλά και δεν εξηγούνται τουλάχιστον βιολογικά.
Οπότε όταν τα συμπτώματα και οι ομολογίες του ασθενή δεν συμπίπτουν με στοιχεία εξετάσεων και αναλύσεων, τότε χωρίς αμφιβολία πρέπει να ψάξουμε την αιτία στην επίδραση του ψυχοκοινωνικού παράγοντα.
Και έτσι για να κλείσω το θέμα, ας επικαλεστώ σαν επίλογο και πάλι τον συγγραφέα Γιώργο Μαρίνο :
Όταν ακούς την στερεότυπη έκφραση ‘’οι αναλύσεις σε βγάζουν υγιή’’ και όμως εσύ πνίγεσαι ή υποφέρεις, τότε κατέφυγε στην ψυχοθεραπεία.
Βασίλης Νασόπουλος
Βελβίνα – Ναυπάκτου
